وزارت کشور و به استناد تبصره (۲) ماده واحدهقانون تأسیس دهیاریهای خودکفا در روستاهای کشور – مصوب ۱۳۷۷ – اساسنامه، تشکیلات و سازمان دهیاریها رابه شرح زیر تصویب نمود:
ماده ۱۰- وظایف تفصیلی دهیار و دهیاری جهت اداره و حفظ توسعه پایدار روستا براساس قانون شوراها و با رعایت قوانین و مقررات مربوط به شرحزیر است:
۱- بهبود وضع زیست محیطی روستا.
۲- کمک به شورا در خصوص بررسی و شناخت کمبودها، نیازها و نارساییهای اجتماعی،اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و اموررفاهی روستا و تهیه طرحها وپیشنهادهای اصلاحی و عملی در زمینههای یاد شده و ارایه آن به مسؤولان ذی ربط جهت اطلاع و برنامه ریزی و اقداملازم.
۳- تشویق و ترغیب روستاییان به انجام اقدامات لازم در جهت رعایت سیاستهای دولت.
۴- مشارکت و همکاری با شورا در جهت پیگیری اجرای طرحهای عمرانی اختصاص یافته به روستا.
۵- همکاری مؤثر با سازمان ثبت احوال در جهت ثبت موالید و متوفیات و تهیه آمارمربوط.
۶- تأمین اراضی مورد نیاز مرتبط با اهداف و وظایف دهیاری پس از اخذ مجوز قانونی.
۷- همکاری مؤثر با مسؤولان ذیربط در جهت حفظ و نگهداری منابع طبیعی واقع درمحدوده قانونی و حریم روستا.
۸- تشویق و ترغیب روستاییان به توسعه صنایع دستی و اهتمام به ترویج، توسعه وبازاریابی محصولات کشاورزی و دامی روستا.
۹- اجرای مصوبات شورا.
۱۰- همکاری با نیروی انتظامی و ارسال گزارش پیرامون وقوع جرایم و اجرای مقررات خدمت وظیفه عمومی، حفظ نظم عمومی و سعی در حلاختلافات محلی.
۱۱- اعلام فرامین و قوانین دولتی مربوط و پیگیری حسن اجرای آنها.
۱۲- مراقبت و حفظ و نگهداری اموال و تأسیسات عمومی در اختیار دهیاری.
۱۳- همکاری با سازمانها و نهادهای دولتی و ایجاد تسهیلات لازم برای ایفای وظایف آنها.
۱۴- مراقبت بر اجرای مقررات بهداشتی و حفظ نظافت و ایجاد زمینه مناسب برای تأمین بهداشت محیط.
۱۵- ارسال گزارشهای درخواست شده به شورا در موعد مقرر توسط دهیار.
۱۶- حضور دهیار در زمان و مکان مقرر و پاسخگویی به سؤالات در صورت تقاضای شورا.
۱۷- ارسال گزارش ماهانه فعالیتهای دهیاری برای شورا و رونوشت آن به بخشداری.
۱۸- تهیه تعرفه عوارض با همکاری شورا و ارایه آن به شورای اسلامی بخش به منظورتصویب و طی سایر مراحل قانونی.
۱۹- وصول عوارض مصوب مراجع قانونی و مصرف آن در موارد معین.
۲۰- مراقبت بر وضعیت بهداشتی گرمابهها، نانواییها، قصابیها، قهوه خانهها وفروشگاههای مواد غذایی و بهداشتی براساس ضوابط و مقرراتمربوط و معرفی اماکن غیربهداشتی به مسؤلین ذیربط.
۲۱- برآورد و تنظیم و ارایه بودجه سالانه دهیاری و متمم و اصلاح آن به شورا جهت تصویب.
۲۲- اهدا و قبول اعانت و هدایا به نام روستا با تصویب شورا.
۲۳- فراهم نمودن زمینه ایجاد خیابانها، کوچهها، میدانها، پارکها، فضاهای سبز، ورزشی و آموزشی، مراکز تفریحی عمومی و مجاری آب و توسعهمعابر و اجرای آنها ازطریق دهیاری و همکاری در زمینه طرح بهسازی روستا.
۲۴- تنظیف و نگهداری و تسطیح معابر و انهار عمومی و مجاری آبها و فاضلاب ولایروبی قنوات مربوط به روستا و تأمین آب و روشنایی در حدامکان.
۲۵- کمک در احداث تأسیسات تولید و توزیع آب، برق و مخابرات و تعیین نرخ آن درروستا تا زمان اقدام مراجع ذیربط (وزارتخانههای جهادکشاورزی، نیرو، پست وتلگراف و تلفن و شرکت آب و فاضلاب روستایی)
۲۶- مراقبت بر بهداشت ساکنان روستا و تشریک مساعی با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای واکسیناسیون در جهت پیشگیری ازبیماریهای واگیر.
۲۷- جلوگیری از تکدی گری و واداشتن متکدیان به کار.
۲۸- انجام معاملات دهیاری اعم از خرید و فروش اموال منقول و غیرمنقول، مقاطعه،اجاره و استجاره.
۲۹- ایجاد و سازماندهی غسالخانه و گورستان و تهیه وسایل حمل اموات و مراقبت درانتظام امور آنها.
۳۰- اتخاذ تدابیر لازم برای حفظ روستا از خطر سیل و حریق و رفع خطر از بناها ودیوارهای شکسته و خطرناک واقع در معابر و اماکن عمومی وتسطیح چاهها و چالههای واقع در معابر براساس مصوبات شورا.
۳۱- همکاری در جلوگیری از شیوع بیماریهای انسانی و حیوانی واگیر و مشترک انسان ودام، اعلام مشاهده این گونه بیماریها به مراکز بهداشتیدرمانی و دامپزشکی محل یاسایر مراکز ذیربط، اهتمام به دور نگهداشتن بیماران مبتلا، معالجه و دفع حیوانات مبتلا به امراض واگیر، بلاصاحب یامضر.
۳۲- تشریک مساعی با سازمان میراث فرهنگی در حفظ بناها و آثار باستانی روستا وهمکاری با مسؤولان ذیربط برای اداره، احداث، نگهداری و بهرهبرداری از تأسیسات عمومی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و رفاهی مورد نیاز روستا در حد امکانات.
۳۳- صدور پروانه برای ساختمان هایی که در محدوده قانونی روستا ساخته میشوند بارعایت مقررات مندرج در آییننامه مربوط به استفاده از اراضیاحداث بنا و تأسیسات در خارج از محدوده قانونی و حریم شهرها موضوع تصویبنامه شماره ۴۹۴۰ مورخ۱۳۵۵.۰۲.۲۲ و سایر مقررات.
۳۴- همکاری با شورای بخش و بخشداری به منظور بررسی و صدور پروانههای کسب.
۳۵- معرفی خانوادههای بی سرپرست و بی بضاعت به سازمان بهزیستی کشور و کمیته امداد امام خمینی و مساعدت به آنها در حد امکانات.
۳۶- همکاری در نگهداری و تسطیح راههای واقع در حریم اراضی روستا از طریق خودیاری اهالی روستا و دستگاههای ذیربط.
۳۷- مساعدت و همکاری با کشاورزان در جهت معرفی محصولات کشاورزی و تولیدات صنعتی وصنایع دستی روستا در مراکز شهری ونمایشگاههای ذیربط.
۳۸- پیگیری و مساعدت در جهت ایجاد مؤسسات خیریه و صندوقهای قرض الحسنه و مؤسسات فرهنگی.
۳۹- همکاری با واحدهای امدادرسانی در هنگام وقوع حوادث و سوانح غیرمترقبه و بلایای طبیعی.
۴۰- گزارش پیشرفت یا عدم پیشرفت فیزیکی طرحها به شورا و بخشدار و پیشنهاد راهکارهای مناسب برای تسریع در اجرای آنها در جهت اجرای بند(هـ) ماده (۶۸) قانون شوراها.
۴۱- همکاری با دستگاههای ذی ربط در جهت تهیه و اجرای طرح هادی روستا و تهیه پیشنهادهای لازم و تعیین کاربری اراضی واقع در روستا به منظورگنجاندن آنها درطرح هادی و اجرای ضوابط مصوب مربوط با موافقت شورا.
۴۲- مراقبت و اهتمام کامل در نصب برگه قیمت بر روی اجناس و اجرای تصمیمات شورای اسلامی بخش و روستا نسبت به ارزانی و فراوانیخواروبار و مواد مورد احتیاج عمومی وجلوگیری از فروش اجناس فاسد شده و معدوم نمودن آنها با هماهنگی مراجع قانونی ذیربط.
۴۳- همکاری با مراجع ذیربط در جهت تسهیل دسترسی مردم روستا به آرد و نان مرغوب.
۴۴- پیگیری و ایجاد زمینه نظارت بر امور بهداشتی روستا از قبیل کشتار بهداشتی دام و عرضه گوشت.
۴۵- اجرای مقررات دهیاری که جنبه عمومی دارد و به تصویب شورا و تأیید شورای اسلامی بخش رسیده و پس از اعلام برای کلیه ساکنان روستا لازمالرعایه است.
۴۶- پیشنهاد نامگذاری معابر و اماکن و تأسیسات روستا به شورا جهت بررسی و ارایه آنها به شورای اسلامی بخش جهت سیر مراحل لازم.
۴۷- شناسایی زمینههای اشتغال و مساعدت در جهت تأمین کار برای افراد جویای کار با همکاری دستگاههای ذیربط.